NARRACYJNOŚĆ EKSPOZYCJI MUZEALNEJ W KONTEKŚCIE KONSTRUOWANIA DYSKURSU SPOŁECZNEGO, 24-25 listopada 2016, Brzeziny
Pierwsza Konferencja Dyrektorów i Kustoszy Muzeów Regionalnych z Województwa Łódzkiego odbyła się z inicjatywy Łódzkiego Domu Kultury w dniach 13-14 grudnia 2012 r. w Sulejowie, w Hotelu Podklasztorze ulokowanym w dawnym kompleksie klasztornym cystersów. Było to pierwsze z planowanego cyklu tego typu spotkań branżowych animatorów kultury z województwa łódzkiego, które zgromadziło przedstawicieli 18 placówek muzealnych. W spotkaniu wzięli udział również zaproszeni goście, między innymi reprezentujący środowisko uniwersyteckie. Dwudniowa konferencja, zgodnie z ustalonym programem, była bogata w wykłady dotyczące kierunków rozwoju muzeów (perspektyw i wizji) oraz sposobów rozwiązywania problemów finansowania placówek. Ważnym elementem była również część poświęcona dobrym praktykom, które sprawdziły się w działalności muzeów w obecnych warunkach.
Pierwszy dzień spotkania zakończył się dyskusją umożliwiającą uczestnikom i organizatorom poruszenie istotnych tematów, wymianę opinii, postawienie wniosków, a przede wszystkim wymianę doświadczeń i poznanie się nawzajem. Drugi dzień poświęcony został działaniom mającym na celu pogłębienie integracji środowiska – zaprezentowano placówki regionalne i postawiono wnioski do podjętych tematów. Dodatkową atrakcją tego dnia było umożliwienie wszystkim zaproszonym osobom zwiedzenia dawnego opactwa cystersów wraz z przepiękną kolegiatą, będącą perłą średniowiecznej architektury sakralnej. Wydaje się, że pomysł organizowania tego typu konferencji zyskał uznanie uczestników. Zgodnie z sugestiami, które padły w trakcie konferencji, na portalu www.regionkultury.pl została wygenerowana specjalna przestrzeń do wykorzystania przez muzea. Wszystkie te działania mają na celu powstanie platformy wymiany doświadczeń. Po konferencji udało się również organizatorom zaprosić niektórych uczestników do wypowiedzi merytorycznych w formie referatów nawiązujących i podsumowujących tematy poruszone w trakcie dwóch dni spotkań. W sumie powstało sześć tekstów, które zostały umieszczone w publikacji (DO POBRANIA). Pierwszy, autorstwa Elżbiety Hibner, to swoiste wprowadzenie. Autorka podejmuje się zdefiniowania kluczowych pojęć, ujętych w ramy rozważań nad współpracą muzeów ze społecznością lokalną i wpływem tego typu relacji na rozwój regionalny. W kolejnym tekście Przemysław Owczarek (Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi) opisuje rolę muzeum regionalnego. Jest to próba określenia społecznej misji, jaką muzeum powinno wypełniać poprzez standaryzację swoich działań, animację społeczności lokalnej, współpracę z mediami lokalnymi i innymi instytucjami. Autor przywołuje konkretne projekty, które jego zdaniem mogłyby być ciekawą propozycją i inspiracją. Następny referat, Damiana Kasprzyka (Uniwersytet Łódzki), to rozważania nad społeczną tożsamością miejsca w kontekście muzeum regionalnego. Jest to naukowe ujęcie zagadnienia tożsamości regionalnej. Autor wyjaśnia przyczyny zróżnicowania tradycji lokalnych i regionalnych województwa łódzkiego oraz zastanawia się nad możliwościami kształtowania owej tożsamości przez muzea regionalne i ich ofertę edukacyjno-oświatową. Z kolei Anna Nadolska-Styczyńska (Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu) odwołuje się w swoim tekście do idei wielokulturowości. Mowa tu o roli, jaką w tym zakresie powinno pełnić muzeum regionalne, a także o koniecznym dialogu międzykulturowym i rozszerzeniu zainteresowań, tak aby uniknąć zamykania się jedynie w obrębie własnych regionów, małych ojczyzn czy kultury narodowej. Kolejny autor, Jarosław Eichstaedt ( Muzeum Wnętrz Dworskich w Ożarowie, Oddział Muzeum Ziemi Wieluńskiej), prezentuje muzeum z punktu widzenia antropologii kulturowej. Zastanawia się więc nad współuczestnictwem muzeum w dialogu ze współczesnymi naukami humanistycznymi. Całość publikacji zamyka artykuł Marzeny Kozaneckiej-Zwierz (Muzeum w Łowiczu), będący prezentacją wybranych aspektów działalności Muzeum w Łowiczu na przestrzeni ostatnich lat, jako przykładów dobrych praktyk do naśladowania.
Od czego się zaczęło...
W czasach, gdy wszystko co istotne „dzieje się” w świecie wirtualnym, a wiedza na ważne tematy musi być przekazywana w sposób atrakcyjny, muzealnictwo w tradycyjnym wydaniu zdaje się przeżywać stagnację, a zainteresowanie taką formą przekazu maleje. Szczególnie widoczne jest to w przypadku małych placówek, które często, borykając się z brakami finansowymi, wpadają w pułapkę powtarzalności, stałych ekspozycji i sztywnego harmonogramu organizowanych imprez. Obserwując tę niepokojącą tendencję, dyrekcja Łódzkiego Domu Kultury postanowiła zorganizować KONFERENCJĘ DYREKTORÓW I KUSTOSZY MUZEÓW REGIONALNYCH Z WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. Jako organizatorzy wierzymy, że muzea regionalne mogłyby odzyskać utraconą pozycję i umocnić istotną rolę, jaką kiedyś pełniły dla lokalnych społeczności, „odkurzając” nieco swoją wizję i wprowadzając zmiany metodologiczno-organizacyjne. Ufamy, że dzięki wymianie doświadczeń między placówkami oraz stałej współpracy – jest możliwe odświeżenie wizerunku placówek muzealnych w regionie bez dużego nakładu finansowego.
